4 dingen waaraan je een vrouwelijke narcist herkent

Waar herken je een vrouwelijke narcist aan? Nou, als je even Googelt, ben je al snel een paar uur verder met het aanvinken van rode vlaggen. Been there, done that. En misschien denk je: ach, zo’n narcist is toch gewoon iemand die iets té vaak in de spiegel kijkt? Was het maar zo’n feest. De vrouwelijke narcist is vaak net even subtieler, slinkser en… tja, venijniger dan haar mannelijke tegenhanger. Hoe je haar herkent? Sit back, want ik ga je alles vertellen.

1. Ze verpakt kritiek als compliment

‘Wat knap dat jij die presentatie hebt gedaan, ik zou dat echt niet kunnen – zo zonder voorbereiding.’ Als iemand je ooit zo’n opmerking gaf en je je ineens afvroeg of je nou gecomplimenteerd of beledigd was: bingo. De vrouwelijke narcist is meester in passief-agressieve opmerkingen. Ze prijst je zogenaamd, maar zaait ondertussen twijfel. Ze wil boven je staan, maar doet dat met een glimlach. Slijmerig én sluw.

2. Alles draait om haar (ook als jij jarig bent)

Het maakt niet uit of je jarig bent, je bruiloft viert of net promotie hebt gemaakt: somehow weet ze het altijd terug te draaien naar zichzelf. “Oh, jij bent naar Bali geweest? Ja, ik was daar vorig jaar al. Maar ik zat wél in dat exclusieve eco-resort, ken je dat?” Vrouwelijke narcisten kunnen het simpelweg niet laten om zichzelf op het podium te hijsen. Sterker nog: als ze niet in het middelpunt staat, gaat ze de spotlight gewoon zelf halen.

3. Ze speelt de perfecte vriendin (tot het masker valt)

In het begin is ze je beste vriendin. Ze luistert, leeft mee, geeft advies. Maar langzaam kantelt het. Je merkt dat je steeds meer energie kwijt bent aan haar problemen, haar jaloezie, haar drama’s. De vrouwelijke narcist kan geweldig charmant zijn – maar alleen zolang ze daar iets mee wint. Zodra jij je grenzen stelt of haar succes overstijgt, wordt ze koud, afstandelijk of ronduit gemeen. En daar sta je dan, met je loyaliteit en je goedgelovigheid.

4. Ze gebruikt haar vrouwelijkheid als wapen

Het klinkt cliché, maar vrouwelijke narcisten weten dondersgoed hoe ze hun uiterlijk en charme kunnen inzetten. Niet per se alleen bij mannen, ook bij vrouwen. Met vleierij, subtiele aanrakingen of een verleidelijke blik manipuleert ze haar omgeving. Maar let op: het is geen échte warmte, het is een strategie. Vandaag kust ze je drie zoenen op de wang, morgen steekt ze een dolk in je rug – en doet alsof jij het verdiend had.

Wat is narcisme eigenlijk?

Even terug naar de basis. Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis waarbij iemand een overdreven gevoel van eigenwaarde heeft, weinig inlevingsvermogen toont en continu bewondering nodig heeft. Waar een mannelijke narcist zich vaak openlijk profileert, is een vrouwelijke narcist meer covert: ze manipuleert subtieler, maakt gebruik van sociale spelletjes en emotionele chantage. Het gevaar? Ze lijkt zo innemend, maar ondertussen zuigt ze je leeg.

Verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke narcisten

Hoewel beide types dezelfde narcistische kern hebben, uit het zich vaak anders. Mannelijke narcisten zijn meestal direct, haantje-de-voorste, dominant. Vrouwelijke narcisten werken indirecter: ze roddelen, manipuleren via anderen (triangulatie) en zetten emoties in als machtsmiddel. Denk Regina George uit Mean Girls: achter het glimlachje schuilt een keiharde strategie.

Beroemde vrouwelijke narcisten

Wie er in dit rijtje thuishoren? Denk aan personages als Cersei Lannister (Game of Thrones) of Amy Dunne uit Gone Girl. In de echte wereld worden soms namen genoemd als Madonna of Meghan Markle, al is dat natuurlijk altijd speculatie. Wat ze gemeen hebben: een onweerstaanbare mix van charme, ambitie en manipulatie. Je wilt bij ze zijn – tot je merkt dat jij de pion in hun spel bent.

Is narcisme gevaarlijk?

Het korte antwoord? Ja. Vooral omdat je het vaak te laat doorhebt. Vrouwelijke narcisten gebruiken hun sociale vaardigheden om hun omgeving te controleren, en dat kan je emotioneel uitputten. Ze spelen slachtoffer, verdraaien verhalen, zetten mensen tegen elkaar op. En als je weg wilt? Dan volgt er meestal een emotionele wraakactie. Cut your losses, zou ik zeggen – en loop. Of beter nog: ren.

5 signalen dat je met een vrouwelijke narcist te maken hebt

1. Ze roddelt constant, maar noemt zichzelf ‘eerlijk’
2. Ze maakt je subtiel onzeker, maar noemt het ‘feedback’
3. Haar vriendschap voelt als een verplichting
4. Je voelt je schuldig als je iets voor jezelf doet
5. Ze speelt het slachtoffer als jij een grens trekt

Beeld: Netflix, Dynasty