Fun & Famous

BEDENK VOORDAT JE BLUFT

Bluf, maar bluf met mate

Een beetje opscheppen over jezelf helpt bij het krijgen van een betere baan of positie, las ik afgelopen week in de krant. Daar zit wat in: ik hoef niemand te vertellen hoeveel goede pr en marketing je kan opleveren – miljoenen, in het geval van Kim Kardashian, van wie ik nog steeds niet zo heel goed begrijp wat ze nou precies voor werk doet. Of ligt dat aan mij? Afijn, behaalde successen claimen is niet alleen maar goede pr; je mag best laten weten dat je iets goed kunt of gedaan hebt, als dat zo is. Niemand doet het voor je, en de kans dat het anderen opvalt wat jij allemaal in je mars hebt is niet enorm – soms moet je de mensen met hun neus op jouw feiten drukken. Wie denkt dat dit niet zo is, wacht waarschijnlijk ook op die advertentie in de krant waarin staat: “Kalinka, wij willen alleen maar jou voor deze droombaan” – en dan kun je mijn naam natuurlijk vervangen door je eigen naam. Die advertentie verschijnt nooit. Echt nooit.

In de Verenigde Staten is het veel gewoner om te snoeven over behaalde successen, en mannen schijnen er bovendien beter in te zijn dan vrouwen. Nou ben ik misschien wel heel erg van de school ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’ en van het downplayen van mijn verdiensten, maar ik heb de indruk dat Nederlanders over het algemeen niet zo ontzettend van de borstroffels zijn. Te nuchter, denk ik. En misschien iets te calvinistisch.

Dat lijkt echter helemaal niet te gelden voor de generatie twintigers van nu. Ik bewonder hun ondernemingszin, zelfvertrouwen en hun vermogen tot zelf-affirmatie, maar ik denk tegelijkertijd heel vaak: tut-tut-tut. Waarom? Simpel: sommige mensen beginnen al stoer te doen voor ze überhaupt iets gedaan hebben. Iedereen noemt zichzelf verdomd vlotjes founder/creative thinker/prosaic writer/blogger/lifestyle-entrepreneur voor er ook maar iets gefound is en de creatieve ideeën slechts in het hoofd vaag gestalte hebben gekregen – nul toetsing aan de werkelijkheid of haalbaarheid van al die leuke bedenksels.

“Het is goed dat hij zich professioneel wilde profileren, maar come on: doe normaal”

Ik wil de wind uit niemands zeilen nemen en ik snap dat je ergens moet beginnen, maar misschien moet je eerst gewoon beginnen. Een voorbeeld: ik kreeg via een kennis het verzoek eens naar iemands teksten te kijken, want diegene wilde graag modejournalist worden. Hij kon verschrikkelijk leuk schrijven, maar hij wist niet zo goed waar hij moest beginnen, was de boodschap. Prima, doe ik, mensen die de vaart in de pen hebben verdienen een opkontje of ergens een voet tussen de deur, want dat is soms niet makkelijk. Wat ik kreeg was een open sollicitatie voor een blad waar ik freelance voor schrijf, maar waar ik wat betreft nieuw personeel echt niks in de melk te brokkelen heb. Had-ie al de foute te pakken, wat met minimale research overduidelijk was geweest. Dat ten eerste. Ten tweede: het was een beslist niet zo best geschreven epistel bovendien (van de hand van iemand die dus juist schrijven tot beroep had verkozen), dat evenwel eindigde met een handtekening met grootse titels die hij zichzelf had toegedicht – wel drie, met zo’n slash ertussen. Opleiding: autodidact. Werkervaring: nihil. Skills: ondermaats.

Het is goed dat hij zich professioneel wilde profileren, maar come on: doe normaal. Je kunt jezelf ontzettend fantastisch en geweldig voordoen door jezelf allerlei titels te geven nog voor je ook maar een stap op de arbeidsmarkt hebt gezet, maar als je hengelt naar een kans om jezelf waar te maken, dan is het gewoon silly dat je alvast doet of je all that bent. Zeker als blijkt dat je de verwachtingen die je gecreëerd hebt niet waar kunt maken – wat in vrijwel alle gevallen van grootspraak over zogenaamde vaardigheden die ik heb gezien, het geval bleek. Niet erg, iedereen moet leren, maar het lijkt erop dat pochers gewoon in de kuil tuimelen die ze met hun bluf voor zichzelf gegraven hebben. Je speelt nog in de zandbak, maar gedraagt je als hot shot. Snoeven zonder basis, ik vind het bijna slapstick. Niet doen.

(En voor de critici: dit is al lang geleden en ik heb de persoon in kwestie heel vriendelijk tips gemaild, plus het adres van degene bij wie hij bij het betreffende blad moest wezen. We hebben er nooit meer iets van vernomen.)

Geschreven door Kalinka Hählen