Is ambitie een vies woord?

Zaterdag rolde de Volkskrant de loper uit voor Mies Bouwman. Verrassend en verfrissend gaf ze haar ongezouten mening over alles en iedereen. En kwart over vier ’s middags vond Mies een prima moment om samen met de de Volkskrant-journalist een glas wijn te gebruiken. Vond ik geestig. En het relaas over haar worsteling na het overlijden van haar man met wie ze zestig jaar samen was, vond ik hartverscheurend.

Toch moest ik af en toe, ik ben me ervan bewust dat mensen me hierom gaan haten, een kleine irritatieoprisping wegpuffen. Dat niemand meer echt is op tv. Dat het vroeger allemaal leuker was. Dat Chantal toch veel te druk is. Dat Wendy misschien wel lief is, maar haar echte ik niet helemaal toont. Linda de Mol was überhaupt het bespreken blijkbaar niet waard. Toch de koningin van de televisie lijkt mij. Maar goed. Eva Jinek verdiende wel een opmerking van Mies. Ze was goed, dat moest gezegd, maar ze stond ‘bol van de ambitie’, Mies zag geen ontspannen presentatrice.

Ambitie. In Amerika een compliment, in Nederland kleeft er iets viezigs aan. Iets waarvoor je je zou moeten schamen. Iets dat maakt dat je onaardig bent. Ofzo. Ik heb zelf het gevoel me altijd te moeten verantwoorden voor het feit dat ik fulltime werk. Alsof dat impliceert dat ik een minder goede moeder zou zijn. Maar wanneer ben je een goede moeder? Als je drie dagen werkt? Of mag vier ook? Nog net? Is er een rechter die bepaalt wie wanneer een goede vrouw is? Ik werk vijf dagen maar ben eigen baas, dus kan rustig een kruis in mijn agenda zetten als de juf me heeft ingedeeld voor een schoolreis. En ik ga nooit met vriendinnen op vakantie. Zie je, nu zit ik me toch meteen al te verdedigen. Hard werken en ambitie is op z’n minst genomen iets waarvoor je je moet verontschuldigen.

Niet heel gek, want in de Romeinse tijd had het woord ambitio al een negatieve klank. Ambitio betekende dat je rondging bij mensen om stemmen te ronselen. In de Van Dale vind je onder ambitie de omschrijving: eerzucht, streven om een carrière te maken. Dorst, zucht naar eer of roem. Klinkt toch allemaal niet dat je denkt: zo wil ik dat mijn dochter is?

Gelukkig is daar good old Machiavelli (je weet wel, hij van verdeel en heers), die schreef dat ambitie, mits gebruikt voor de juiste doeleinden, een goede eigenschap is. Keihard je stinkende best doen om de beste talkshow van Nederland te willen maken lijkt me een bijzonder goede eigenschap. Gezonde ambitie noemen wij dat. Net zo gezond als dat ondeugende vieruurtje van onze Mies.