OLIJFOLIE VOOR DUMMIES
Op een zwoele zomeravond een goede fles Chardonnay opentrekken, daarbij een vers stuk warm desembrood en de beste olijfolie om die krokante korst in te laten zwemmen. Een draai zeezout uit de camarque erover en ik ben een enorm tevreden mens. Die olijfolie moet zacht en romig zijn met een licht pikantje. Het liefst uit Taragona. Daar houdt het ook op hoor, met mijn verstand van olijfolie. Sterker nog, ik vind het vinden van de goede olijfolie nog best een dingetje. Het aanbod wordt alleen maar groter en ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik sta toch altijd met die eeuwige twijfel voor het olierek in de Appie.
Sinds olijfolie jaren geleden zijn weg naar Nederland gevonden heeft en het gebruik van bakboter in veel keukens naar de achtergrond verdreven heeft, is het aanbod alleen maar groter geworden. We kennen allemaal de vierge en de extra vierge olijfolie wel, de ene wat donkerder dan de ander, maar welke olijfolie gebruik je nu eigenlijk bij welk gerecht? Kun je met iedere olie bakken? En welke variant is nu het beste in een dressing of door je eigengemaakte gazpacho? Speciaal voor alle Dummies: deze guide.
1. Vierge olijfolie
Een olijfolie mag pas vierge heten als die mechanisch geperst is. Deze variant bevat alleen olie van olijven die zonder verhitting of bewerkingen anders dan persing wordt gemaakt. Straight from the olive, en dat proef je. Dit is geen olie om je stukje vlees in te bakken. Bij verhitting kunnen namelijk schadelijke stoffen ontstaan. Vierge olijfolie is het lekkerste als basis voor je dressing of andere koude sauzen.
2. Extra vierge
Extra vierge olijfolie is de eerste lichting olie die wordt geperst van de beste olijven. De olie moet voldoen aan een aantal belangrijke kwalificaties en wordt net als de vierge olie mechanisch geperst en onbewerkt gelaten. De olie is puur van smaak en van alle soorten olijfolie het meest verfijnd; licht bitter, fruitig, soms peperig of grasachtig. Doordat deze olie zoveel smaak bevat, is het een ideale basis voor saladedressings, marinades of gewoon puur om je vers stukje desem brood in te dippen. Extra vierge olijfolie bevat vitamine E, wat een een antioxiderende werking heeft in je lichaam. Daarnaast heeft de olie een ontstekingsremmend effect, bevordert het de stoelgang én stimuleert het de vetverbranding.
3. Gewone olijfolie
Gewone olijfolie is geraffineerde olie met een kleine toevoeging van vierge olijfolie. De smaak is neutraler en milder dan die van de vierge en de extra vierge varianten. Deze olie is prima om je biefstukje in te bakken. De olie behoudt de kwaliteit bij hogere temperaturen en heeft een minder uitgesproken smaak.
4. Geraffineerde olijfolie
Geraffineerde olijfolie is een olie die wordt verkregen door raffinage van de eerste persing olijven. Hierbij worden alle oneffenheden uit de olie verwijderd waarbij ook veel van de echte olijfsmaak verdwijnt. Ook dit is een prima olie voor in de pan.
En hoe bewaar je nu het beste zo’n fles olie?
Zuurstof, warmte en licht zijn geen vriendjes van olijfolie. Bewaar je je fles in een ruimte met veel zonlicht, dan is de kans groot dat je olie snel ranzig wordt. Het beste bewaar je je olie in een donkere fles op een koele en donkere plek met een temperatuur onder de 15 graden Celcius, en dus níet naast je fornuis. Je kunt gewone en geraffineerde olijfolie ook in de koelkast bewaren. Extra vierge olijfolie wordt minder qua kwaliteit in de koelkast, waardoor de smaak verandert.
Dus vriendinnen: (extra) vierge voor over die perfecte caprese en gewone of geraffineerde olijfolie om je ratatouille in te bakken. Niet meer vergeten, hè?
