Als je ergens geen zin in hebt, is dat een belangrijk signaal

Eigenlijk had ik vanmiddag op het Amayzine-kantoor moeten zitten. Ik had me daar heel erg op verheugd, want ik heb Kiki nog niet gezien sinds ze terug is uit Bali. Alleen ben ik mijn stem kwijt en voel ik me niet bepaald fit. Het was twaalf uur, ik wilde net op de fiets stappen, toen door me heen schoot: eigenlijk wil ik liever een uurtje gaan slapen en daarna thuis werken met mijn schapenwollen pantoffels aan. Tegelijkertijd dacht ik: kom op, het is maar een halve dag, je vindt het vast leuk als je daar eenmaal bent en je hebt het nou eenmaal zo afgesproken.

Als je geen zin hebt in iets waar je normaal wel zin in hebt, noemt Suzan Kuijsten dat een ‘stop-emotie’. In haar boek Gek op Stress omschrijft zij wat er precies gebeurt wanneer je richting een burn-out gaat, wat je moet doen om dat te voorkomen en als het al te laat is, wat je moet doen om te herstellen. Niet de stress zelf is het grote probleem, zegt zij, maar het gebrek aan herstel. Kijk maar naar dieren. Die liggen het grootste deel van de dag te luieren om alleen maar in actie te komen wanneer dat echt nodig is. Wij mensen gaan maar door, ook al geeft ons lichaam signalen dat het meer dan genoeg is geweest.

Kuijsten: ‘Als je je een tijdje inspant, raak je vanzelf vermoeid. Tijdens sporten ga je dat bijvoorbeeld voelen aan je spieren. Mentaal is dat net zo. Als je mentaal je best doet, merk je dat aan je concentratie: die neemt na verloop van tijd af. Je kunt dan nog wel even doorgaan, maar uiteindelijk loop je tegen je eigen grenzen aan en lukt het niet meer. Je kunt je aandacht er niet meer bijhouden omdat je gedachten steeds afdwalen. Je gaat fouten maken, je geheugen doet het niet meer. Je merkt die vermoeidheid ook aan je stemming: je voelt steeds meer weerstand om door te gaan. Je hebt geen zin meer. Dat noemen we een ‘stop-emotie’. Die geeft aan dat het tijd is om te herstellen.’

We hebben allemaal weleens onze moeder horen zeggen: ‘Heb je geen zin, dan máák je maar zin!’ Het druist dus nogal tegen onze calvinistische cultuur in om te zeggen dat we liever op de bank gaan liggen in plaats van nog even die mail aftikken. Niet voor jezelf zorgen is ons met de paplepel ingegoten en daarom raken er zo verschrikkelijk veel mensen overspannen of krijgen zelfs een burn-out. Kuijsten: ‘Hoe het komt dat je toch door kunt gaan, terwijl je eigenlijk liever zou willen rusten? Het menselijk lichaam heeft een fantastisch noodagreggaat dat aanspringt als er een tekort aan brandstof dreigt. We noemen dat compensatiestress. Denk maar aan de keren dat je dacht: nog even volhouden. Je gebruikt dan elke keer reserve-energie. Je zou daarna nóg meer moeten herstellen. Maar vaak doe je dat niet en raak je uit balans. Je lichaam gaat haperen op de plekken waar bij jou de zwakste schakels zitten. De een krijgt last van zijn darmen, de ander krijgt spierpijn. Ook met je brein gaat het slechter. Je wordt gevoeliger en krijgt een kort lontje. Foute boel dus.’

Wat we hiervan leren is dat we onze gevoelens van ‘geen zin hebben’ serieus moeten nemen. Geen zin meer? Tijd voor herstel! Herstellen doe je niet door urenlang op je telefoon te zitten of te netflixen, maar vooral door te slapen, een rustgevend muziekje te luisteren, lekker in bad te liggen, ademhalingsoefeningen te doen en een beetje te rommelen.

Zelf ben ik vanmiddag in bed gaan liggen met de hond en een kruikje. Ik heb een uur geslapen en daarna is er door mijn man (die al ongerust wordt als ik ook maar een keer nies) in allerijl kippensoep gemaakt. De pantoffels zijn aan en ik drink Throat Comfort thee van Yogi Tea. Heb ik er zin in? Ja. Ik kan aan de slag.

Ga naar gekopstress.nl voor meer informatie en lees het boek! We mogen trouwens ook een exemplaar weggeven, dus laat op Facebook even weten waarom jij zo gek bent op stress en je maakt kans.

Gek op Stress, maar niet altijd €24.95, gekopstress.nl