Waarom je zelf schuldig bent aan het kneuterige kerstpakket

Opeens lees ik in een online krant (ik ga heus met mijn tijd mee): ‘De enige functie van een kerstpakket is zeiken dat de baas er weer de verkeerde dingen in doet.’

Ik weet nog goed dat toen ik jong was mijn vader én moeder altijd een gigantische doos meenamen naar huis. Hop, onder de kerstboom en op eerste kerstdag, na de cadeaus, openmaken. Er zat wijn in: ieeehl, voor jou, pap (ik weet inmiddels beter, hoor), maar ook een zak chips: YES. Kerstkoekjes. Een zak pasta. Een pak rijst. Saai. Servetten. Sardientjes in blik. Slaolie. Zout en peper. Gerookte zalm. Een blik ragout.

Kijk, je kunt het kneuterig vinden, maar het hád wel iets, dat uitpakken. Maar de kerstpakketten zijn niet meer van deze tijd. Je krijgt nu een boekenbon van je werk. Of een keuzelijst van goede doelen waar je aan kunt doneren – want jij hebt al genoeg, toch? Naar schatting krijgen zes miljoen werknemers een kerstgeschenk van hun baas, maar niet allemaal meer een kerstpakket, zoals dat vroeger was. Als er dan wél een traditionele doos vol happen wordt gegeven, dan mag het steeds wat luxer, blijkt uit de cijfers. In 2014 kostte een kerstpakket gemiddeld 41 euro, inmiddels is dat opgelopen tot 47.

De branche is luxer, maar ook in gevaar. Cadeaubonnen liggen overal op de loer. Maar de grap is dus… De ironie achter het kerstpakket. We zeiken want wat een onzin zit erin. Ik lúst toch geen Ardenner paté? Mijn baas wéét na al die jaren toch dat ik vega ben? Maar als je dan een bon van Bol of Douglas krijgt, is het ook weer niet goed. Dan zeiken we óók. ‘Het bedrijf had zeker geen zin om zich te verdiepen in het fenomeen kerstpakket.’ Dan vinden we dat ons bedrijf het zich er te makkelijk vanaf brengt. Experts stellen dan ook: ‘Het geven van een kerstpakket zorgt ervoor dat mensen zich gezien en gehoord voelen.’

Henry Robben, hoogleraar Marketing aan de Van Nyenrode Universiteit vindt een kerstpakket heel positief: ‘Het zegt alles over een relatie. Het salaris is een manier van compenseren voor de tijd die je in de organisatie steekt. Een geschenk is waardering, daarmee geef je aan dat er meer is dan alleen werk. Dat je de mens zelf op prijs stelt.’ Maar ja, we vinden een eigen cadeau uitkiezen stiekem ook wel weer fijn. Al is die platte cadeaubon in een envelop wat saaier onder die boom. Maar je favoriete parfum in huis halen met die bon, tja, daar heb je meer aan dan aan droge pasta die in je kast verdwijnt.

Dus ach, het past wel weer bij Nederland: het is nooit goed. Het kerstpakket is ouderwets en kneuterig, maar ja, toch ook wel lief en gezellig. Samen klagen. Je collega appen: ‘Wat moeten we toch met die vieze koffie, die rare thee en die te vette slagroom?’ Mocht je een kerstpakket krijgen zoals we dat vroeger kregen: koester ‘m maar. Want sommigen krijgen ‘m níet en missen ‘m juist. En dat klagen is wel zo lekker, toch? De rest van de kerstdagen zijn al zo zoetjes en zachtjes.