Wat je vijf beste vrienden je over jou vertellen

De Amerikaanse goeroe Jim Rohn zei het al: ‘You are the average of the five people you spend most time with.’ Met wie je omgaat heeft een sterke invloed op je. Ga maar na: wil vriendin X altijd afspreken in de kroeg met de nodige drank, dan is de kans groot dat je bij haar altijd een wijntje meer neemt dan je normaal doet. En iedere keer als je met vriendin Y die fanatiek sport op het strand zit, denk je: hmm, misschien moet ik ook eens wat vaker naar de sportschool. Dit zijn de overduidelijke voorbeelden. Wat dacht je van vriendinnen die roddelen, vriendinnen die je stimuleren om carrière te maken, vriendinnen die allemaal kinderen hebben of juist niet? Onbewust neem je hun normen en waarden over. Zij zijn de meetlat waarlangs je jezelf meet.

Hoogleraar Roos Vonk schrijft in haar boek Je bent wat je doet het volgende: ‘De vrienden die je kiest, geliefde, baan en studie, woonomgeving, de manier waarop je je leven inricht: het heeft allemaal invloed op wat je meemaakt en de invloeden waaraan je blootstaat – en dus ook weer op jou, want je hele systeem past zich automatisch aan je omgeving aan.’

Waarschijnlijk herken je dit wel. Woon je in een welvarend dorp waar iedereen een labrador heeft en op vakantie naar Ibiza gaat, dan is de kans groot dat jij dit ook gaat doen. Werk je op een kantoor waar iedereen vol in de make-up en op hakjes loopt, dikke kans dat jij dat ook gaat doen. Roos Vonk: ‘Dat aanpassen gebeurt vanzelf: onbewust en automatisch, waardoor we het zelf helemaal niet in de gaten hebben en het ook niet kunnen onderdrukken. We imiteren elkaar zelfs ten kwade, bijvoorbeeld bij een wedstrijd slechter spelen als je tegenstander ook slecht is of je onbeleefder gedragen als je net iemand anders zag die onbeleefd was.’

Je aanpassen is niet per se negatief. Het is zelfs iets sociaals. Je wilt dat anderen zich prettig voelen bij jou en daarom kom je ze tegemoet. Dat betekent heus niet dat je een totale persoonlijkheidstransformatie ondergaat, maar wel dat je bepaalde eigenschappen iets meer naar voren brengt of bepaalde gewoontes even achterwege laat.

‘Je aan kunnen passen is belangrijk om de sociale band met anderen te versterken,’ schrijft Vonk. ‘Mensen steken elkaar bijvoorbeeld aan met gillen in de achtbaan. Je neemt gedrag over én je wordt deelgenoot van de onderliggende emotie. Het contact gaat soepeler verlopen, want je begrijpt mensen beter door ze te imiteren en zij vinden jou onbewust aardiger als ze geïmiteerd worden. Dit is kenmerkend voor alle dieren die in groepen leven. Het bevordert groepsprocessen, zoals een goede samenwerking en het gevoel dat je elkaar begrijpt.’

Nu je dit weet, is het leuk om eens je vriendinnen in kaart te brengen. Maak een lijstje van de vijf mensen met wie je de meeste tijd doorbrengt en schrijf hun vijf meest in het oog springende eigenschappen op. Dit mogen zowel positieve zijn als negatieve. Je kunt denken aan karaktereigenschappen als nieuwsgierig of behulpzaam, maar het mag ook iets zijn als ‘komt altijd te laat’ of ‘gaat vijf keer per jaar op vakantie’.

Als je deze lijstjes hebt gemaakt kijk je naar gemiddelden. Zijn er eigenschappen die bij meerdere vriendinnen terugkomen? Zijn het eigenschappen die je in jezelf herkent? Welke eigenschappen zou je willen versterken en welke mogen een onsje minder?

Zo kun je heel wat leren over je vriendschappen. En dus ook over jezelf.

Meer lezen?

Je bent wat je doet – van zelfkennis naar gedragsverandering

Roos Vonk