Wat we van Zweden kunnen leren
Het paradijs bestaat niet, maar als je een plek moet aanwijzen die daar behoorlijk dicht bij in de buurt komt, dan is het Zweden wel. En dat zelfs met best wel weinig zonuren (in de winter) en geen tropische taferelen. Maar toch, laat die Zweden maar schuiven.
1. Gelijkheid man/vrouw
Zweden is het eerste land dat dit in de wet heeft laten opnemen. Mannen en vrouwen zijn gelijk. Punt. Zo krijg je per stel 480 uur zwangerschapsverlof. Die uren kun je zelf verdelen en als je het fifty-fifty deelt, krijg je een bonus. Zo.
2. Genderneutraliteit
In Zweden wordt niet elk jongetje in het blauw gehesen en heeft niet elk meisje een roze jurkje aan. Grijs is een prima kleur voor allebei en donkerblauw ook. Je bent wie je bent, maar we gaan je niet van kinds af aan in een hokje duwen. Zo wordt er ook heus voor een meisje een leuke auto gekocht en voor een jongen een pop. Het is oké, olé olé.
3. Zes uur werken
Heus niet overal en heus ook niet als de deadline nadert, maar de Zweden zetten liever even zes uur de schouders eronder dan dat ze een achturige dag vol lanterfanten. Niemand die het gek vindt als je zelf je kinderen van school wilt halen en als je op vrijdag wat eerder weg wilt om naar je buitenhuisje te gaan; good for you.
4. Crèches
Ik denk dat hier de essentie ligt van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen. De crèche in Zweden is zo betaalbaar. Ik heb vrienden die in Malmö wonen en zij vertelden me dat ze 140 euro per kind betalen en dat voor een vijfdaagse opvang. Want ja, ik denk dat ook hier de sleutel naar hoge functies voor vrouwen ligt: dat je fulltime werkt. En dat kan als de crèche goed en betaalbaar is. En als je zes uur per dag werkt, is er genoeg knuffeltijd over.
5. Fika
Denemarken heeft ‘hygge’ (dat heeft Zweden ook hoor, zij noemen het ‘mysig’), maar Zwden koestert ‘fika’. Dat is even uitgebreid de tijd nemen voor je koffie en iets lekkers erbij. In Zweden worden de jonge vaders met dus 240 dagen verlof ‘latte daddies’ genoemd omdat ze met hun hippe Bugaboo rustig de tijd hebben om samen koffie te drinken. Maar even op pauze drukken en genieten van het moment om vervolgens weer te knallen, dat is goed voor de mens.
6. Het water
Het kraanwater is zo zuiver (en zo krachtig, echt, dat knalt je kraan uit) dat je in Zweden bijna nergens gebotteld water kunt kopen. Gewoon je glas of karaf er onder houden en je hebt het lekkerste water van de wereld.
7. Liefde voor de natuur
Dus je eet lokale producten, biologisch geteeld. De Nordic Kitchen staat bekend om het koken met liefde voor wat de natuur schaft. De vader van mijn vriendin heeft honderden hectares bos. Zij zal het later erven met haar zus, maar ze mag zich pas de eigenaar noemen als ze een opleiding heeft gevolgd, zodat ze weet hoe ze met respect en duurzaam met het bosgebied om kan gaan.
8. Ook leuk
Zweden is zo ontzettend groot en lang (als je de noordelijkste punt zou uitklappen naar beneden kom je in Zuid-Italië terecht) en dunbevolkt, dus daarom lijkt iedereen wat gemakkelijker als het gaat om het delen van je terrein. In Zweden mag je dan ook heus je tentje op privéterrein neerzetten, mits het buiten het zicht is van de huizen en je alles netjes achterlaat. Zo trouwden onze Zweedse vrienden in een natuurgebied waar zelfs wilde paarden rondliepen. Mag allemaal, hoef je geen toestemming voor te vragen, maar je moet het wel netjes houden.
9. Engelse taal
De Zweden spreken over het algemeen echt bijzonder goed Engels.
Ik denk dat ik onze vrienden maar gauw weer eens ga opzoeken. En hopelijk lukt het ons om hun gebruiken hier ook toe te passen.