Een beetje onzeker zijn maakt je een beter mens

Niemand houdt van onzekerheid en toch kennen we allemaal het gevoel. De emotie waardoor je net even een hapering in je stem krijgt bij dat gróte gesprek of die je wat wiebeliger en nat in de handdruk maakt bij een ontmoeting. Op zo’n moment zelf heb ik nogal een de-dood-of-de-gladiolen-mentaliteit, maar voor en na steekt ook bij mij dat unheimische gevoel op.

Laatst vertelde een gedragsexpert me dat ze mensen die nooit onzeker zeggen te zijn met een bepaald wantrouwen benadert. Zij ziet een bepaalde mate van onzekerheid juist als de tool om jezelf kritische vragen te blijven stellen en daardoor te groeien en jezelf te ontwikkelen. En zo heb ik dat normaal zo ongewenste gevoel eigenlijk nog nooit bekeken.

In de bekendere woordenboeken wordt onzekerheid gekoppeld aan twijfel. Misschien is het daarom ook wel een emotie die we alleen laten zien aan mensen die dicht bij ons staan. Want maakt twijfel niet vooral zwak? Het wemelt online dan ook van de tips om je onzekerheid weg te poetsen en plannen van aanpak om het vooral nooit meer de kop op te laten steken. Maar wat nou als een gezonde mate van onzekerheid je juist verder brengt?

Onzeker zijn is iets natuurlijks, zeggen experts. Op bepaalde factoren heb je misschien wel invloed, maar je hebt nooit de volledige controle. Je weet misschien wel wat je morgen hoort te doen, maar je hebt geen idee of het ook zo gaat zijn. Je hoopt dat iemand je leuk vindt, maar kunt niet in iemands hoofd kruipen om te zorgen dat het zo is. Zelfs de meest succesvolle en zelfingenomen types zijn een klein beetje onzeker.

In plaats van het irritant te vinden kun je het gevoel ook als een compagnon zien, die je helpt de goede vragen te stellen en juiste keuzes te maken. Hoogleraar arbeidspsychologie Tomas Chamorro-Premuzic durft zelfs te stellen dat de iets onzekerder mens het verder schopt in een carrière, juist doordat ze kritischer op zichzelf zijn, meer oog hebben voor andere mensen en openstaan voor feedback en daar ook daadwerkelijk iets mee doen.

Onzekerheid is dan misschien wel een ongemakkelijk gevoel, maar eerlijk: niemand is ooit boven zichzelf uitgestegen omdat-ie zich zo comfortabel voelde. Dus ben je even onzeker? Probeer het gevoel dan te zien als een signaal om jezelf of een situatie te onderzoeken. Wie weet krijg je door die overslaande stem of die klotsende oksels nog wel veel grotere inzichten. Was het toch nog ergens goed voor.