Verlatingsangst: wat is het en hoe kom je ervan af?

Nu brabbel ik met alle liefde over Temptation Island, seks en andere ongein, maar vandaag is het tijd voor een serieuzer onderwerp op de agenda: verlatingsangst. Wat is dit voor fucker? En wat doet het met je eigenwaarde en de relaties om je heen?

We klikken op de artikelen die ons aanspreken, dus hé, ik neem aan dat je twijfels hebt of je verlatingsangst hebt of inmiddels al van jezelf weet dat je hier last van hebt. Ben je ergens diep vanbinnen bang om afgewezen, verlaten of in de steek gelaten te worden? Pas je jezelf snel aan voor je partner? Heb je het moeilijk om grenzen te stellen?

Riemen vast. Tijd om erin te duiken…

Wat is verlatingsangst? 

Tja, het woord zegt het eigenlijk al hè? Mensen met verlatingsangst zijn bang dat ze verlaten worden. Formeel gaat het dan over ‘belangrijke hechtingsfiguren’. Denk aan je partner, kinderen, familie, gezinsleden of vrienden.

Waar wordt verlatingsangst door veroorzaakt? 

Vrijwel altijd door een onveilige hechting. Voor kinderen is het normaal om verlatingsangst te hebben. Te huilen als er geen volwassenen in de buurt zijn (want ieeee, eng, dan voel je geen bescherming en misschien is er wel gevaar). Na verloop van tijd leert een kind dat ouders weer terugkomen nadat ze even zijn weggeweest. Sommige kinderen leren dat echter niet, omdat de ouders zich onvoorspelbaar gedragen of simpelweg onvoldoende aanwezig zijn. Enter: een grote kweekvijver voor schade, derrie en ellende.

Hoeveel mensen in Nederland hebben hier last van? 

Ongeveer één procent van de Nederlandse volwassenen. Veel mensen roeptoeteren onterecht dat ze last hebben van verlatingsangst. Angst om je partner (ooit) kwijt te raken is ook gezond een gezond teken dat je van iemand houdt. Bij verlatingsangst gaat het om een haastobsessieve angst voor verlating. Je bent continu scherp op bedrog en piekert, ook als daar verder nul signalen voor zijn. Over verlatingsangst mag niet licht gedacht worden. Het is een officiële angststoornis waar je dagelijks mee struggelt.

In volwassen relaties zorgt verlatingsangst regelmatig voor problemen… 

…omdat mensen met verlatingsangst extreem veel aandacht van hun partner vragen.  Ze moeten er constant van overtuigd worden dat hun partner geen afscheid gaat nemen. Maar juist daardoor kun je jouw partner onbewust afstoten, waardoor er gebeurt wat je juist helemaal niet wil: dat je partner jou verlaat. Het is een vicieuze cirkel.

Nu we er toch zijn: maar meteen een familie theekransje? Hoogste tijd om je voor te stellen aan het zusje van verlatingsangst… 

‘Hoi! Ik ben bindingangst. Ja, het zusje van. Als je aan mijn broertje komt, dan kom je ook aan mij.’ Jep, de kans dat je zowel symptonen van bindingsangst als symptonen van verlatingsangst ondervindt is groot. Bij bindingsangst vermijd je gekwetst te worden door een binding uit de weg te gaan en afstand te houden, bij verlatingsangst vermijd je gekwetst te worden door een onrealistisch sterke binding te forceren. In beide gevallen is het geen echte uiting van liefde en vertrouwen, maar is het handelen vanuit schade en angst.

Tja, en dan het belangrijkste: wat kun je ertegen doen? 

Omdat verlatingsangst zo’n diepgewortelde angst is, bestaande uit een vastgeroeste patronen, is de kans niet zo groot dat je er in je volwassen leven ‘zomaar’ overheen groeit. Ervaar je echt last, in je eigen koppie, of binnen je relatie(s), dan is je verantwoordelijkheid nemen de enige juiste oplossing: hé, er zijn talloze mensen speciaal opgeleid om jou te coachen en te helpen bij deze angst. Wat let je? Je bent jong en je willt wat. Go for it!