10 x zo weet je of iemand de waarheid spreekt

Jaren geleden is mij ooit eens verteld dat mensen die veel knipperen tijdens het vertellen van een verhaal hoogstwaarschijnlijk aan het liegen zijn. Zonder dit ook maar enigszins verder uit te zoeken heb ik deze theorie maar voor waarheid aangenomen, en dus voor lange tijd mensen (oftewel exen) die naar mijn idee te veel knipperden beschuldigd van leugens. Heel irritant natuurlijk, alsof een mens alleen de waarheid spreekt wanneer hij/zij niet knippert, dat is toch onmogelijk?

En wat blijkt nou? Deze theorie over liegen en knipperen steekt toch nét even anders in elkaar dan ik altijd heb gedacht. Daarover lees je later meer. Tijdens de zoektocht naar de waarheid achter het knipperen (het leek me zoveel jaar later toch wel handig om beter uit te zoeken) ben ik achter nog meer tekenen gekomen waaraan je kan zien of iemand de waarheid spreekt. Allemaal wetenschappelijk onderbouwd overigens. Je begrijpt dus wel dat ik me de rest van mijn leven tot vervelens toe ga vasthouden aan dit lijstje. Twijfel je of iemand wel de waarheid spreekt? Pak dan even onderstaande checklist erbij, dan ben je er zo achter.

1. De ogen knipperen in een consistent ritme

Oké, ik heb altijd gedacht: hoe minder geknipper tijdens een verhaal, hoe beter. Maar dat blijkt toch niet helemaal het geval, want waar het eigenlijk om draait is het ritme van het knipperen. Tijdens het liegen wordt er juist langzamer geknipperd en nadat de leugen is verteld wordt er tot meer dan acht keer zo snel geknipperd dan normaal. Dus wanneer iemand tijdens het verhaal heel langzaam knippert en vervolgens ineens als een bezetene, dan gaan de alarmbellen rinkelen. Oftewel: bij een consistent knipperritme is de kans dat iemand eerlijk tegen je is vrij groot.

2. Het verhaal is lang en gedetailleerd

Dit vond ik een verrassende ontdekking, omdat ik zelf vaak denk dat juist de mensen die een ellenlang verhaal vertellen aan het liegen zijn. Maar volgens experts zijn tóch de mensen die een kort (en vaak onsamenhangend verhaal) vertellen de mensen die liegen. Puntje om te onthouden, dit.

3. Geen excuses aan de hand van externe factoren

‘De trein kwam niet’ of ‘mijn telefoon was uitgevallen’: allemaal voorbeelden van verkapte excuses waarbij de persoon in kwestie eigenlijk beweert er zelf niets aan te kunnen doen. Leugenaars gebruiken vaak dit soort excuses omdat ze zich stiekem schuldig voelen over het feit dat ze aan het liegen zijn. Als de ander dus niet met zo’n soort excuus komt (buiten zichzelf), dan is de kans op de waarheid zeer groot.

4. Een echte glimlach

Dit is een akelig lastig puntje, zeker als je samen bent met een acteur. Bij mensen die liegen neemt de activiteit van de grote spieren rondom de mond toe, waardoor er een soort nepglimlach ontstaat tijdens het verhaal. Gouden tip: let ook op de oogspieren. Wanneer de oogspieren meebewegen kunnen we vaak stellen dat de waarheid gesproken wordt, omdat we een echte glimlach zien.

5. Er worden geen lichaamsdelen verborgen

Uit onderzoek blijkt dat je tijdens het vertellen van een leugen vaak bepaalde kwetsbare lichaamsdelen verbergt, zoals je keel, hoofd, buik of borst. Lichaamstaal is dus heel belangrijk, dames en heren. Wordt er niks verborgen? Dan geen reden tot paniek; waarschijnlijk wordt je de waarheid verteld.

6. De neus blijft onaangeraakt

Inmiddels weten we allemaal dat een neus niet kan groeien tijdens het liegen, maar toch is er niet helemaal niets aan de hand met die neus. Leugenaars kunnen namelijk tijdens het vertellen van een leugen veel aan hun neus zitten. Dat zit zo: tijdens het liegen komt er in bepaalde weefsels van de neus histamine vrij, dat zorgt ervoor dat de neus gaat jeuken en zullen de leugenaars aan hun neus zitten. Iemand kan natuurlijk ook gewoon last hebben van hooikoorts of een andere soort allergie, maar toch is het prettig als die neus tijdens een verhaal onaangeraakt blijft.

7. De juiste mate van oogcontact

Hoewel je zou denken dat een leugenaar het liefst je blik vermijdt, zoekt een leugenaar doorgaans juist overdreven veel oogcontact. Dit doen zij dus juist om niet verdacht over te komen. Hoe gluiperig is dat? Dus heb je het gevoel dat er ineens wel heel veel oogcontact plaats vindt, tegen het onnatuurlijke aan, dan wordt er waarschijnlijk tegen je gelogen.

8. Een stabiele ademhaling

Leugenaars zijn vaak wat gespannen en zenuwachtig, waardoor ze letterlijk buiten adem kunnen raken. En dat hoor je natuurlijk terug aan een gehaaste manier van praten en een hijgerige ademhaling. Hoor je echter een stabiele ademhaling en verandert de stem van de ander niet? Dan is er niets aan het handje.

9. Complete zinnen

Leugenaars hebben er een handje van om hun zinnen niet af te maken. Ze zijn midden in hun zin waarschijnlijk nog even aan het bedenken wat ze je nu eigenlijk gaan verkopen. Mensen die doorgaans de waarheid spreken gebruiken daarentegen volledige en complete zinnen. Tenzij je natuurlijk te maken hebt met een getrainde pathologische leugenaar, maar dat is weer een ander verhaal.

10. Je instinct zegt je dat het goed is

Last but not least is het wetenschappelijk bewezen dat ons instinct behoorlijk sterk is in het aanvoelen van de waarheid. Naast het letten op de ander is het dus minstens zo belangrijk om altijd op je eigen gevoel te blijven vertrouwen.