Bang dat mensen je raar vinden? Misschien heb je hier last van

Grote kans dat je wel eens na een feestje thuiskwam en dacht: ik heb mezelf voor schut gezet. Ik zal je meteen geruststellen: de mensen om je heen waren echt niet de hele avond met jou bezig, dus zolang je niet dronken op tafel hebt staan dansen tijdens een belangrijke netwerkborrel zullen de andere aanwezigen elkaar niet bellen om eens even uitgebreid over jouw gedrag na te praten.

Dat je zelfbewust bent in dit soort situaties, omdat je jezelf op een bepaalde manier wil presenteren en een goede indruk wil achterlaten, is hartstikke normaal. Het wordt pas echt ingewikkeld als je merkt dat je sociale situaties begint te vermijden. Als dat het geval is, moet je misschien eens onderzoeken of je last hebt van een sociale fobie. Dat is een angst die opvallend genoeg veel bij vrouwen voorkomt.

Sociale fobie gaat veel verder dan dat zenuwachtige gevoel voor een presentatie of spanning omdat je je schoonouders voor het eerst gaat ontmoeten. Bij sociale fobie wil je er namelijk alles aan doen om die situaties te vermijden, omdat je ervan overtuigd bent dat je jezelf totaal voor schut gaat zetten. Het begint met rood worden, zweten of stotteren, maar kan zelfs uitlopen tot een full blown paniekaanval. Als je vermoedt dat je een sociale fobie hebt, is het het beste om hier met een psycholoog over te gaan praten. Het gaat namelijk helaas niet vanzelf over. Zeker wanneer je merkt dat je sociale situaties zoals feestjes of afspraken begint te vermijden om zeker te weten dat je jezelf niet belachelijk maakt, wordt het lastig om hier zelf weer uit te komen.

Er zijn verschillende manieren om ervan af te komen:

• Praat erover. Als je bijvoorbeeld bang bent dat je gaat blozen, zou je dit met een vriendin kunnen bespreken. Bedenk wat het ergste is dat er kan gebeuren als je gaat blozen. Wat zouden mensen daar dan van vinden? De kans is namelijk groot dat je vriendinnen ook zeggen dat ze er helemaal niets geks aan vinden als mensen blozen. Zo maak je die enge situatie een stuk minder groot.
• Exposure. Dit houdt in dat je jezelf bewust blootstelt aan situaties die je normaal gesproken uit de weg zou gaan vanwege je angstgevoelens.
• Verleg je focus. In plaats van dat je in sociale situaties alleen maar op jezelf aan het letten bent en hoe je overkomt op anderen, kun je ook gewoon proberen om je focus te verleggen naar anderen of op wat er om je heen gebeurt.
• Training. Bijvoorbeeld door een rollenspel, om zo te oefenen hoe je je zou gedragen en hoe je reageert op anderen in dit soort situaties. Door dit echt te trainen wordt het een soort automatisme en weet je precies wat je wel of niet wil doen of zeggen, maar ook hoe een ander waarschijnlijk op jou zal reageren.

Afhankelijk van hoe erg je angst is, kun je deze manieren natuurlijk zelf uitproberen, maar het verstandigste is om dit onder begeleiding van een psycholoog te doen. Zo gooi je jezelf niet onnodig in het diepe, maar maak je een plan om stapsgewijs van je angsten af te komen.

Bron: Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie | Foto: Sony Pictures, Margot Robbie in Once Upon a Time in Hollywood