De wetenschappelijke reden waarom we smullen van programma’s als Temptation Island

Ik slinger de televisie aan en zonder enige twijfel haast ik mij naar RTL. ‘Temptatiooonnnn’, fluistert de stoute stem.

Noem het een guilty pleasure of niet: ik ben dol op programma’s als Temptation Island. Heb gegierd bij Geordie Shore. Verslaafd aan Love Island, nog beter. Zet een groep willekeurige knapperds in bikini en zwembroek wekenlang samen in een huis en je hebt geheid een show. En daar kijken tienduizenden, honderdduizenden mensen naar. Elke week. Hoe komt dat? Waarom vinden we dit soort programma’s zo heerlijk? En nog erger: waarom besteden we hier al gauw drie uur per week aan, terwijl we in dezelfde tijd ook een goed boek kunnen lezen, een documentaire over leeuwenproblemen in Afrika kunnen bekijken of een basiscursus Spaans kunnen volgen?

Zo erg is het niet

Het is wetenschappelijk onderzocht. Gelukkig maar. We genieten van dit soort programma’s omdat het ons simpelweg een goed gevoel geeft. Vanuit de psychologie een logische verklaring. We denken tijdens het kijken gelijk: oh, maar zó erg was het bij mij gelukkig niet, toen mijn boy een scheve schaats reed. En ook: wat heb ik toch een geluk dat mijn vriend nog nooit is vreemdgegaan. Dat maakt ons blij. Rampapapaaa, daar is ‘ie… De enige reden dat we kijken: we want to feel good. Het leed van een ander verzacht altijd je eigen pijn. Het leed van een ander maakt dat je je eigen leven leuker vindt. Jouw relatie is beter dan dit, ha! Jouw man is beter dan alle deelnemers bij elkaar! Iets wat we als mensen altijd opzoeken: positieve eigenwaarde.

Daarnaast zijn de programma’s zo gemonteerd dat ze het ‘thank god ik val best mee’-gevoel alleen maar versterken. Kijk, als je beste vriendin wordt bedrogen door haar vent, dan schalt er maar één ding door je hoofd: de vlégel. Je hoeft die hele vlerk nooit meer te zien en je staat volledig aan haar kant. Zie je stelletjes elkaar lukraak bedriegen op televisie, dan is het eigenlijk nóg erger als een man met een ander de badkamer in duikt voor wat good old sex zonder camera’s in de buurt.

Dat komt doordat het lief en leed op televisie allemaal een uitvergroting is van dingen die we zelf weleens hebben meegemaakt, of van de ellende die je beste vriendin heeft meegemaakt. In die televisieprogramma’s wordt het mislukken in de romantiek allemaal net wat erger in beeld gebracht en is het net allemaal wat schokkender. In real life krijg je geen ‘live’ beelden te zien van je man die met een ander in bed ligt, zeg maar.

Door de shockfactor blijf je kijken, week na week. Zoiets maak je nu eenmaal op een doordeweekse donderdag zelf niet mee. En doordat het een shockfactor heeft, vind je opnieuw je eigen leven alleen maar beter en je eigen liefde alleen maar liever. En vind je die foute vriend van je bestie ook ineens wel oké. Well played, RTL, well played.

FACTS

• Er kijken bijna 600.000 mensen naar dit seizoen van Temptation Island, per aflevering.
• Zeker tien procent van alle kinderen is buitenechtelijk verwerkt.
• Bij stellen die uit elkaar gaan, is voor een derde vreemdgaan de enige reden.