De nieuwe zedenwet is er, en er verandert veel

Slachtoffers van een seksueel misdrijf zullen niet zo gauw blij zijn, maar ongetwijfeld wel opgelucht dat de nieuwe zedenwet, Wet seksuele misdrijven, per 1 juli van start is gegaan. En er verandert best een boel. Ten goede. Het doel is de bescherming tegen seksuele intimidatie en geweld te verbeteren en de strafrechtelijke vervolging van daders makkelijker te maken. Laten we het even doornemen.

1. Uitbreiding van de definitie van verkrachting
Verkrachting omvat nu elke vorm van seksuele penetratie zonder duidelijke toestemming, niet alleen fysiek afgedwongen penetratie. Dit betekent dat situaties waarin iemand door dreiging, manipulatie of een machtsverhouding tot seksuele handelingen wordt gedwongen, ook als verkrachting worden beschouwd. Dus aftrekken tegen je zin? Verkrachting.

2. Invoering van het begrip ‘seks tegen de wil’
Naast verkrachting introduceert de wet het begrip ‘seks tegen de wil’. Dit verwijst naar seksuele handelingen waarbij geen sprake is van expliciete dwang, maar waarbij een van de partijen er niet mee instemt. Als iemand bijvoorbeeld door druk of uit angst meedoet aan seksuele activiteiten zonder dit echt te willen, valt dit onder ‘seks tegen de wil’. Dit nieuwe begrip maakt het mogelijk om meer gevallen van seksuele intimidatie en misbruik strafbaar te stellen.

3. Hogere straffen voor seksuele misdrijven
De straffen voor seksuele misdrijven zijn verhoogd. Verkrachting kan nu worden bestraft met maximaal twaalf jaar gevangenisstraf, en ‘seks tegen de wil’ kan leiden tot een gevangenisstraf van maximaal zes jaar. Deze strengere straffen dienen als afschrikmiddel, laten we hopen dat het werkt.

4. Bredere strafbaarheid van seksuele intimidatie
Seksuele intimidatie, zowel online als offline, wordt strenger aangepakt. Het sturen van ongewenste seksueel expliciete berichten, ook wel bekend als sexting zonder toestemming, wordt strafbaar gesteld. Dit geldt ook voor het online delen van seksueel getinte beelden van iemand zonder diens toestemming (wraakporno). Dit kan leiden tot gevangenisstraffen en boetes.

5. Bescherming van kwetsbare groepen
De wet legt speciale nadruk op de bescherming van kwetsbare groepen, zoals minderjarigen en mensen met een verstandelijke beperking. Seksuele handelingen met minderjarigen zijn nog strenger gereguleerd en bestraft. Daarnaast zijn er extra waarborgen ingevoerd om de autonomie en veiligheid van mensen met een verstandelijke beperking te beschermen.

6. Betere ondersteuning voor slachtoffers
Er zijn maatregelen genomen om de positie van slachtoffers van seksuele misdrijven te versterken. Er is dus betere toegang tot juridische en medische hulp, verbeterde bescherming van de privacy van slachtoffers tijdens gerechtelijke procedures en mogelijkheden voor schadevergoeding.

7. Preventie en voorlichting
Naast strafrechtelijke veranderingen richt de nieuwe wet zich ook op voorlichting waarmee ze hopen dit soort gruwelijkheden te voorkomen. Er worden programma’s opgezet om seksuele voorlichting te verbeteren en bewustwording te vergroten over grenzen en consent. Dit omvat educatie op scholen en campagnes in de samenleving om gedragsverandering te bevorderen en seksuele intimidatie te verminderen.

Laten we hopen dat deze wet bijdraagt aan een betere samenleving en minder (of liefst geen) beschadigde zielen. Aan Jill Helena, Nienke Wijnhoven, Ellen ten Damme en alle andere vrouwen die zijn opgestaan en hun meest kwetsbare zelf hebben getoond zou ik willen zeggen: dank jullie wel. Ik weet dat sommigen van jullie gefrustreerd uit dit proces zijn gekomen en misschien nog wel gehavender zijn dan jullie erin gingen, maar weet dat al jullie stemmen wél hebben geleid tot deze nieuwe wet.