Is je baas een narcist?

Het aantal narcisten onder leidinggevenden is oververtegenwoordigd. Niet zo gek, want ze zijn gedreven, weinig empathisch (ze kunnen dus rigoureuze beslissingen nemen zonder zich daar vervelend over te voelen) en ze hebben een groot ego waardoor mensen hen waarschijnlijk sneller een hogere functie geven. De kans dat jij een narcistische manager hebt of hebt gehad is dus aanzienlijk. Ik vond de narcisme-checklist bij een leidinggevende uiterst verhelderend.

1.     Hij/zij palmt je in
De narcistische manager zal eerst alles uit de kast trekken om je van hem/haar te laten houden. Een narcist wil bewonderd worden en is slim, dus de weg om jou verlekkerd naar hem/haar te laten kijken is vooral door charmant te zijn en tijd in je te investeren. Maar pas op, dit kan zomaar veranderen.

2.     Je bent mét de narcist of tegen
Een narcistische baas kan je helemaal in zijn/haar kamp trekken en alles met je delen, maar als je hem/haar een keer kritisch bejegent of hem/haar op een andere manier teleurstelt, is de kans groot dat het klaar is. Voor de narcist is er geen middle of the road: je bent vriend of vijand en niets daartussen.

3.     Er is nul empathie
Je vraagt of je een uurtje later kan beginnen omdat je vriend het net heeft uitgemaakt of je kan niet komen omdat je kind naar het ziekenhuis moet. De narcist zal er geen begrip voor hebben. Empathie is een woord dat niet in het vocabulaire van de narcist past.

4.     Kleineren en mensen buitensluiten
Ik had ooit een leidinggevende die een harde grap maakte, waarna iemand hem eraan herinnerde dat er ook een vrouw, ik dus, in de ruimte was. Waarop hij antwoordde: “Een vrouw? Ik zie alleen May-Britt, maar dat kan ik toch geen vrouw noemen.” En geloof me, dit was niet als grap bedoeld. Als ik toen de checklist had gehad, had ik me getroost geweten met de gedachte dat de arme man gewoon een stoornis had.  Maar let maar eens op, de narcist speelt graag een potje verdeel en heers, zal groepjes vormen, mensen bevoordelen en anderen voor gek zetten.

5.     Fouten niet toegeven en ideeën claimen
Had jij net dat briljante idee tijdens die vergadering? Grote kans dat hij het de dag daarna presenteert als zijn ingeving. De goede dingen komen van hem en fouten maakt hij/zij nooit. Hij zal ze in ieder geval niet toegeven en alles zo draaien dat niet hem de schuld treft.

6.     En maar oppoetsen, dat ego
Vertellen over zijn successen, bij voorkeur die Rolex even van zijn pols halen en om zijn wijsvinger laten wapperen en misschien ook wel toevallig zijn bankapp open laten liggen op zijn bureau. Zijn ego past net in de kamer, maar is soms zo groot dat je het raam even open moet zetten.