Happy & Healthy

WAT ALS IEMAND OM JE HEEN ANGSTEN HEEFT?

Zitten Sander en ik lekker te lunchen op een snoezig terrasje in Boedapest, MOETEN we abrupt weg omdat ik niet lekker word. Ineens een paniekaanval krijg (lees hier maar hoe dat bij mij zo is begonnen). Terwijl we toch echt drie kwartier hebben rondgeslenterd om eindelijk dat f*cking terrasplekje te bemachtigen. Zijn bord truffelrisotto is nog halfvol, maar toch vragen we de rekening. Vier minuten later sta ik met het zweet op mijn bovenlip in een steegje te mekkeren dat ik duizelig ben en NU naar huis moet.

Als je je hier totaal niet in herkent, zul je misschien denken: wat vervelend. Klopt, het is ook behoorlijk irritant. Inmiddels heb ik thank god geleerd met de paniek om te gaan (ik verzamelde zelfs deze antipaniek tips voor je),maar voor ‘de ander’ die nooit angstklachten heeft ervaren, is dit óók een lastige situatie.

Daarom vond ik het wel tijd om een postje te schrijven voor ‘die ander’ in dit verhaal. Wat als je met iemand datet die hier last van heeft? Of wat als één van je vriendinnen paniekaanvallen heeft? Leven met de biatch die een panic attack heet is ook een beetje leven met een gebruiksaanwijzing. En daarom, tijd voor het Grote Stappenplan Der Paniek: wat te doen als de ander ineens totally craycray gaat?

“Wat te doen als de ander ineens
totally craycray gaat?”

Blijf zelf rustig

Ik kan me voorstellen dat het enorm lastig is om als buitenstander toe te kijken hoe iemand om wie je geeft een paniekaanval krijgt en zich vreselijk voelt. Tegelijkertijd heb je natuurlijk géén idee wat je moet doen. Tip 1: blijf zelf rustig. Juíst omdat die ander dat niet is. Ga je zelf ook flippen, dan loop je de kans dat je het nare gevoel bij de ander alleen nog maar erger maakt. Bedenk dat het uiteindelijk allemaal overgaat.

Begrijp het als de ander ruimte nodig heeft

Als mensen met angsten ineens ‘overwhelmed’ raken door een spannende situatie, kan de paniek ineens komen oppoppen. Soms gebeurt dit ook simpelweg uit het niets trouwens. Begrijp dat de ander op dat moment even tijd nodig heeft om te rechargen. Soms is er behoefte aan een knuffel, even buiten een rondje lopen, soms houdt het ook in simpelweg alleen zijn. Vraag bij twijfel wat je dierbare nodig heeft.

Neem het ‘probleem’ altijd serieus

Ondanks dat je misschien zult denken: ehm, oké… Vanwaar die paniek? Er is toch helemaal niets aan de hand? Angst is echt. Echt. Misschien kun jij je niet voorstellen dat iemand het eng vindt om in een lift te staan of alleen in de auto te stappen, maar de angst is er blijkbaar en kan heel heftig zijn in de beleving van die persoon. Probeer altijd zonder oordeel te reageren.

Stel open vragen

Ik merk vaak aan mezelf dat het helpt als ik praat als ik paniek heb. Die duizeligheid komt door hyperventilatie, en dat komt weer door verkeerd ademen. Op het moment dat ik praat, ga ik automatisch minder nadenken over mijn ademhaling. Ik denk dat meer mensen dit hebben. Wat je dus kunt doen als je naaste paniek heeft is vragen stellen. Vraag wat er precies gebeurt, wat diegene voelt en hoe dat zo komt. Zo laat je ook zien dat je je erin wilt verdiepen en supportive bent.

“Voor ALLE problemen zijn oplossingen.”

Luister, luister, luister

Ik snap dat je de ander ‘in nood’ direct wilt helpen en actie wilt ondernemen. Bij angst werkt dit alleen niet altijd. Jij kunt moeilijk voor de ander beslissen of hij/zij klaar is voor die ‘actie’. Bied eerst dat luisterend oor en dan kun je daarna altijd kijken wanneer het tijd is voor die oplossing. Daarnaast: jij kunt de ander waarschijnlijk niet ‘fixen’. Als iemand écht last heeft van angstaanvallen, is een psycholoog daar veel meer toe bevoegd.

Wees geduldig

Ik ben in de hoogtijdagen van de paniek meerdere malen de supermarkt uit gesprint, heb in het vliegtuig angstaanvallen gehad, ben tijdens speeches weggelopen, heb hele weekendjes weg verpest door die stomme paniek, maar mijn lief was áltijd geduldig en dat sleepte me er in die periode echt doorheen.

En mocht je dan toch graag willen komen met een oplossing…

Heftige angst kun je als vriend/vriendin niet zomaar even oplossen, hoe graag je dat ook zou willen. Mocht je echt zien dat iemand echt wekelijks struggelt met angsten, dan is het slim die persoon aan te sporen om professionele hulp te zoeken. Met de goede handvatten komt íedereen van de paniekerige ellende af.

En tot slot, bedenk je dit. Twee jaar geleden zat ik als een zielig geknakt veertje op de bank, bang voor mijn omgeving, bang voor de supermarkt, bang voor de paniek. En kijk hoe luchtig ik er nu over praat. Voor ALLE problemen zijn oplossingen.