Waarom het moeilijk is blij te zijn voor een ander

Misschien is jaloezie wel het geheimste van jezelf waar je het minst trots op bent. Want het is niet zo chic: gaat het zó superdupergoed met je vriendin, kun je er eigenlijk helemaal niet tegen.

De één maakt promotie en verdient opeens honderden euro’s per maand meer. De ander is zwanger. De volgende koopt een giga huis en gaat riant wonen, heeft die tas waar jij al eeuwen voor spaart en heeft dik haar. Het is vaak lastig om heel blij te zijn voor een ander, zelfs als ‘die ander’ een goede vriendin van je is. Hoe komt dat toch? Waarom zijn we ergens zo egoïstisch?

Experts leggen het uit: je gedrag is menselijk. “We vergelijken onszelf de hele tijd met anderen”, vertelt hoogleraar communicatie Susanne Jones in de Greatist. “Hoe doen wij het in vergelijking met onze vrienden? We kijken naar uiterlijk, gewicht, inkomen, intelligentie – allerlei factoren.” Je bent constant bezig met sociale vergelijking en als je omringd wordt door slanke, slimme en rijke mensen die gaan pronken met hun torenhoge salaris, dan voel je je al gauw een mislukkeling. Je bent jaloers. Om dat nare gevoel te verbloemen, hoor je het graag ook als het slecht gaat met iemand. Dat staat eigenlijk gelijk aan niet blij kunnen zijn voor een ander: juist wél blij zijn als het eens niet zo lekker gaat met een vriendin bij wie het normaal altijd sunshine and happy kisses is. Het komt dus door je natuurlijke manier van vergelijken: ga je naar een dorp vol kleine hutten in Afrika, dan zul je je heel anders voelen over je eigen leven dan wanneer je in Amsterdam-Zuid op het terras neerstrijkt.

De truc is simpel, want we vinden het dus allemaal wel eens lastig om superhappy te zijn voor die ander, zeker als diegene iets heeft wat jij al jaren graag wilt. Maar wat je met deze emoties kunt doen volgens psychologen, is er inspiratie uit halen. Voel je gemotiveerd. Is zij nou alwéér op vakantie? Prima, daar leer je van: jij plant volgende maand nog een zonnig weekend weg. Je hoeft niet iemand na te doen, juist niet. Daar word je een vervelende meeloper van. Maar zie de mensen om je heen, met al hun succes en geluk als een ware inspiratiebron. Leer van het succes van anderen. Vraag jezelf bij jaloezie af: waarom voel ik me zo? Wat is het dat ik écht zou willen? Zou ik gelukkiger zijn met een baby of een groot huis of denk ik dat maar? Vaak zijn je gedachtes hierover niet de waarheid, maar komen deze voort uit pure emotie.

Natuurlijk is het simpel gezegd, maar wat moeilijker gedaan: probeer jezelf niet constant te vergelijken met anderen om je heen. Jouw geluk is niet hun geluk en andersom. Jouw baan is niet hun droombaan en andersom. Onthoud dat iedereen, hoe knap en leuk ze ook zijn, óók onzekerheden heeft. Dat iedereen soms verdriet heeft en zijn of haar portie pech in het leven krijgt. Dus je hebt het niet slechter dan dat anderen het hebben en je hebt het ook niet beter. Count your blessings: op het moment dat je afgunst voelt, ga je gewoon in je hoofd optellen wat jij allemaal hebt waar je dankbaar voor mag zijn. En dan ebt dat stomme gevoel weer weg en kun je oprecht lachen naar je vriendin en haar leuke nieuws. Want je gunt het haar, dat weet je zelf ook wel.

Afgunst, jaloezie: het is de makkelijke weg. Maar serieus naar jezelf kijken en reflecteren op je eigen leven, koesteren wat je allemaal hebt, je beseffen dat je het al zoveel beter hebt dan de meeste mensen op deze wereld, daar groei je als mens pas echt van.